Stel je voor: je zit bij een belangrijke meeting en je hebt een grandioos idee. Vol enthousiasme deel jouw idee met het team en meteen kan je collega aan de overkant van de tafel een argument noemen waarom het misschien toch niet zo’n goed idee is. Zo’n ‘ja, maar’ gevalletje. De collega naast je stelt een aantal kritische vragen waar je zelf nog niet over had nagedacht. De kans is groot dat je dan wat teleurstelling voelt, misschien zelfs ergernis of boosheid. Je gaat in de verdedigingsmodus, want jouw grandioze idee is toch ook echt grandioos? Wellicht een herkenbare situatie. Het is niet vreemd om in de verdediging te schieten wanneer iemand het niet met je eens is. Maar is de verdedigingsmodus ook zinvol wanneer het doel juist is om samen te werken? Dat vertellen we je in deze blog.
Het verband tussen samenwerken en defensiviteit
In deze TED Talk stelt voormalig rechter Jim Tamm deze vraag aan de kaak: wat is de relatie tussen defensiviteit en samenwerken? Hij kwam in zijn onderzoek tot de conclusie dat er niet alleen een verband is tussen de twee maar dat defensiviteit het grootste obstakel is voor samenwerking. Nu is het bijna onmogelijk om nooit defensief te worden, maar defensie-management is absoluut een ding! Maar waarom zou je dat willen?
Defensief is niet effectief
Onthoud: defensief is niet effectief. Je gaat anders denken wanneer je in de verdediging schiet, minder rationeel vooral. Dat maakt het moeilijk om nader tot iemand te komen. De focus verschuift van probleemoplossing naar zelfverdediging. We zijn ineens geïnteresseerd in gelijk hebben in plaats van het zoeken naar creatieve oplossingen. Defensief worden werkt ook aanstekelijk. Als jij defensief wordt, zal je collega waarschijnlijk precies dezelfde houding aannemen. Daarom zegt Tamm dat als je effectiever samen wil werken, defensiviteit managen je eerste taak moet zijn.
Defensie-management 101
Het is soms lastig om te herkennen wanneer je defensief wordt, omdat het een emotionele reactie is. Het gaat als het ware als vanzelf. De belangrijkste stap is dan ook om de signalen van defensiviteit te herkennen in jezelf. Dit zijn voorbeelden van veelvoorkomende signalen:
- Een plotselinge spurt van energie
- Verwarring
- Overbodige informatie delen om een punt te maken
- Stil vallen
- Dingen uitvergroten of juist bagatelliseren
- ‘Alles of niets’ denken
- Jezelf tot slachtoffer maken
- Het gevoel hebben dat je niet begrepen wordt
- De schuld verschuiven op een ander
- Obsessieve gedachten
- Het laatste woord willen hebben
Herken de signalen
Kijk eens terug op discussies of beladen gesprekken die je hebt gehad om te kijken of je deze signalen in jezelf herkent. Als je dit lastig vindt, kun je aan familie of vrienden vragen of zij een signaal van je herkennen. Het herkennen van bepaald gedrag doen anderen namelijk sneller voor jou dan jijzelf. Onthoud dat het werken aan je defensiviteit niet in een dag gedaan is. Het is een natuurlijke en emotionele reactie en die zijn nou eenmaal lastig te managen. Je bewust zijn van wanneer je defensief wordt en daarop acteren is al een hele belangrijke stap. Dus, wat doe je de volgende keer als je idee wordt afgeschoten? Blijf rustig, wees bewust en kom nader tot de ander. Wie weet bloeit je grandioze idee wel op naar een nog grandiozer idee door samen te werken met je collega’s!